Przedawnienie roszczeń w transporcie międzynarodowym - Konwencja CMR

Zastanawiając się nad terminem przedawnienia dla roszczeń wynikających z międzynarodowej umowy przewozu drogowego towarów nie wolno zapomnieć o omawianej już w poprzednich wpisach Konwencji genewskiej CMR.

Konwencja CMR przewiduje własne regulacje dotyczące przedawnienia roszczeń. Zgodnie z art. 32 CMR roszczenia przedawniają się po upływie 1 roku.

Wyjątkowo roszczenia przedawniają się po upływie 3 lat, gdy powstały w wyniku zamiaru (Vorsatz) lub rażącego niedbalstwa (grobe Fahrlässigkeit).

Ale według jakich reguł ocenić okoliczność, czy mamy do czynienia z zamiarem lub rażącym niedbalstwem?

Ta okoliczność oceniana jest według prawa obowiązującego Sąd rozpoznający sprawę.

Jakich roszczeń dotyczą te okresy przedawnienia?

Te okresy przedawnienia dotyczą wszystkich roszczeń, które mogą wynikać z przewozów podlegających Konwencji CMR. A zatem objęte są nimi również roszczenia zgłaszane w oparciu o Konwencję CMR, prawo krajowe, stosunki umowne i poza umowne, jeśli są one związane z międzynarodowym przewozem towarów podlegającemu Konwencji CMR. Nie ma również znaczenia przewóz towarów nastąpił lub czy towar został przekazany do przewozu przewoźnikowi.

Przykład:

Ze względu na nieodpowiednie zabezpieczenie załadowanych towarów przez pracowników nadawcy naczepa przewoźnika została uszkodzona. Roszczenia odszkodowawcze przewoźnika także w tym przypadku przedawniają się zgodnie z regułami art. 32 CMR, o ile ta umowa przewozu podlega postanowieniom Konwencji CMR (RIS-Justiz: RS0119364; austr. SN = OGH 05.08.2004, 2 Ob 72/03g).

Art. 32 CMR obejmuje zarówno roszczenia nadawcy, odbiorcy jak i przewoźnika, w tym także roszczenia odszkodowawcze (deliktowe) wobec pracowników przewoźnika.

Przykład:

Producent materiałów budowlanych zlecił spedytorowi przewóz określonej partii wyprodukowanego styropianu z Polski do Austrii. Spedytor zorganizował przewóz udzielając zawierając umowę z przewoźnikiem. Następnie kierowca przewoźnika uszkodził w sposób zawiniony przewożony towar. Roszczenia odszkodowawcze (deliktowe) producenta materiałów wobec pracownika przewoźnika przedawniają się również według regulacji Konwencji CMR (RIS-Justiz: RS0119830, austr. SN = OGH 15.03.2005, 1 Ob 21/05b).

Jak liczyć przedawnienie?

Bieg przedawnienia rozpoczyna się:

1. w przypadku częściowego zaginięcia, uszkodzenia lub niedotrzymania terminu dostawy - począwszy od dnia wydania towaru do przewozu,
2. w przypadku całkowitego zaginięcia - począwszy od 30 dnia po upływie umówionego terminu dostawy, albo jeżeli termin nie był umówiony - począwszy od 60 dnia po przyjęciu towaru przez przewoźnika,
3. we wszystkich innych przypadkach - począwszy od upływu 3 miesięcznego terminu od dnia zawarcia umowy przewozu.

Dnia, w którym następuje bieg przedawnienia, nie wlicza się do okresu przedawnienia.  

Jak jest uregulowane zawieszenie i przerwanie przedawnienia?

Co do zasady zawieszenie i przerwanie przedawnienia regulowanej jest w każdym przypadku przez przepisy prawa właściwego obowiązującego Sąd rozpatrujący sprawę. Zachęcam do kontaktu z moją kancelarią, jeśli  prawem właściwym dla oceny ewentualnego zawieszenia lub przerwania przedawnienia jest prawo austriackie.

Na koniec chciałem zwrócić Waszą uwagę na pisemną reklamację. Również ona zawiesza przedawnienie, aż do dnia, w którym przewoźnik na piśmie odrzuci reklamację i zwróci załączone do niej dokumenty.

W razie częściowego przyjęcia reklamacji przedawnienie biegnie dalej tylko dla tej części reklamacji, która pozostaje sporna. Dowód otrzymania reklamacji lub odpowiedzi na nią oraz zwrotu jej załączników ciąży na tej stronie, która się powołuj na tą okoliczność - czyli tak jak zwykle!