Europejski Nakaz Zapłaty a dochodzenie wierzytelności w Austrii
Wiele polskich firm działających w handlu międzynarodowym (import i eksport z Austrii do Polski lub z Polski do Austrii) spotkało się nie raz z koniecznością dochodzenia zapłaty własnych wierzytelności przed austriackim sądem.
Z problemem tym borykają się również polscy spedytorzy i przewoźnicy drogowi wykonujący zawarte umowy z austriackimi i niemieckim spedytorami.
Jurysdykcja (wyłączna) austriackich sądów może wynikać z odpowiednich zapisów w umowie lub ogólnych warunkach umów. Należy tu jednak pamiętać, że ważność tych zapisów należy oceniać osobno, tj. w oderwaniu od pozostałej części umowy. Ma to zastosowanie również wtedy, gdy umowa na sąd właściwy spisana jest w jednym dokumencie z pozostałymi postanowieniami umowy, czyli w formie klauzuli.
Decydując się na wniesienie pozwu przed sądem w Austrii w trybie europejskiego postępowania nakazowego należy pamiętać o następujących kwestiach:
W Austrii sądem wyłącznie właściwym do rozpoznawania spraw w tym trybie jest Sąd Rejonowy ds. Gospodarczych w Wiedniu (Bezirksgericht für Handelssachen Wien). Po wniesieniu pozwu o wydanie Europejskiego Nakazu Zapłaty na specjalnym formularzu, sąd bada pozew i doręcza go z reguły w ciągu od 3 do 4 dni roboczych pozwanemu.
Sąd może odrzucić pozew przed doręczeniem go pozwanemu, jeżeli zgłaszane w nim roszczenia są "oczywiście bezzasadne" albo gdy nie zostały spełnione wszystkie przesłanki formalne. Przed odrzuceniem pozwu sąd wzywa powoda do uzupełnienia braków.
Dłużnik po doręczeniu mu Europejskiego Nakazu Zapłaty ma 30 dni na ewentualne wniesienie sprzeciwu. Jeśli nie wniesie go w terminie, to Europejski Nakaz zapłaty staje się prawomocnym tytułem egzekucyjnym, a austriacki Sąd nadaje mu klauzulę wykonalności. Na podstawie takiego tytułu można wszcząć postępowanie egzekucyjne.
W tym miejscu chcę podkreślić, że sądy austriackie działają bardzo szybko!!! Jest to zasługa zaawansowanej digitalizacji całego austriackiego wymiaru sprawiedliwości. Jako austriacki adwokat połączony jestem specjalnym programem komputerowym "Advokat" z każdym sądem w Austrii. Dzięki temu wniesiony przeze mnie jednego dnia pozew lub pismo procesowe ląduje następnego dnia na biurku właściwego sędziego.
W przypadku wniesienia sprzeciwu od Europejskiego Nakazu Zapłaty sąd wyznacza termin rozprawy, a całe postępowanie zmienia swój tryb na tryb zwykłego austriackiego postępowania sądowego.
Tryb europejskiego postępowania nakazowego różni się zasadniczo w stosunku do austriackiego postępowania (nakazowego). Do istotnych różnic zaliczyć tu można wyłączną właściwość Sądu Rejonowego ds. Gospodarczych w Wiedniu. Sąd ten jest właściwy również dla roszczeń przekraczających wartości przedmiotu sporu w kwocie EUR 15.000,00. W normalnym trybie austriackiego postępowania jest to granica kwotowa, od której właściwość rzeczowa przechodzi na Sądy Krajowe (Landesgerichte).
W trybie europejskiego postępowania nakazowego nie obowiązuję bezwzględny przymus adwokacki przy wnoszeniu pozwu na formularzu oraz przy wnoszeniu sprzeciwu od Europejskiego Nakazu Zapłaty. W prawie austriackim bezwzględny przymus adwokacki obowiązuję w sprawa, których wartość przedmiotu sporu przekracza kwotę EUR 5.000,00.
Sprawy na pozór banalne lecz z międzynarodowym kontekstem mogą się raptem okazać bardzo złożone i skomplikowane. Pytania, które się często pojawiają w międzynarodowym kontekście dotyczą nie tylko określenia poprawnej jurysdykcji i właściwości sądu danego państwa, lecz również określenia prawa właściwego dla dochodzonym roszczeń oraz oceny skuteczności zapisu na sąd polubowny / arbitrażowy.
Warto więc zawczasu podjąć kontakt z wyspecjalizowaną w tym zakresie kancelarią.